Usługi Kominiarskie- Jacek Paluch

W celu uniknięcia sytuacji stwarzającej zagrożenie zatruciem tlenkiem węgla
w budynku, należy przestrzegać zasad

- nie należy stosować do ogrzewania pomieszczeń, w których stale przebywają ludzie gazowych przenośnych urządzeń promiennikowych,
- nie należy ogrzewać pomieszczeń za pomocą kuchni gazowych gdyż może to spowodować poważne zatrucia,
- w pomieszczeniach, których występuje spalanie paliwa należy zapewnić skuteczną wentylację,
- nie należy zatykać kratek wentylacyjnych w drzwiach do łazienki oraz od przewodów wentylacyjnych,
- w pomieszczeniu, w którym zachodzi spalanie paliwa z grawitacyjnym odprowadzaniem spalin z wykorzystaniem do spalania powietrza z pomieszczenia, stosowanie mechanicznej wentylacji wyciągowej jest zabronione,
- wszelkie prace naprawcze, przeróbki, modernizacje i prace konserwacyjne przy urządzeniach na paliwo stałe, ciekłe i gazowe powinny wykonywać osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje,
- nie pozostawiaj bez nadzoru potraw na włączonej kuchence, czy ciasta w piekarniku,
- na wyposażenie mieszkań kupuj nowoczesne bezpieczne urządzenia (kuchenki gazowe, przepływowe gazowe ogrzewacze wody) posiadające stosowne atesty, wyposażone w czujniki zabezpieczające przed zanikiem ciągu, czy nieuzasadnionym wypływem paliwa,
- wyposaż również mieszkanie w gaśnice proszkowe, autonomiczne bateryjne czujniki dymu i tlenku węgla oraz gazu,
- nie używaj świec, kaganków, petard, wyrobów pirotechnicznych oraz innych źródeł światła wykorzystujących otwarty ogień w pomieszczeniach mieszkalnych, w sytuacjach mogących spowodować pożar,
- nie stosuj do mycia i prania odzieży cieczy łatwopalnych,
- nie susz odzieży i materiałów palnych bezpośrednio na piecach,
- zawsze zapewnij sobie dostęp do tablic rozdzielczych prądu elektrycznego, gniazdek i wyłączników oraz głównych zaworów gazu i wody.

Zaczadzenie w budynkach mieszkalnych może również pośrednio powodować to, iż w okresie zimowym większość użytkowników budynków uszczelnia okna, drzwi przed zimnem. W ten sposób ogranicza się wymianę powietrza, a tym samym do spalania paliwa nie dostarcza się odpowiedniej ilości tlenu. Niedostateczna ilość tlenu do spalenia paliwa powoduje, że następuje niepełne spalanie paliwa w urządzeniach grzewczych i tworzy się tlenek węgla, czyli czad. W takich przypadkach może dojść również do zaburzenia ciągu w przewodach kominowych i wydostawania się czadu do przestrzeni mieszkalnej, co poważnie zagraża życiu i zdrowiu mieszkańców. Obserwujemy wtedy tak zwany odwrotny ciąg powietrza w przewodach kominowych (z zewnątrz do wnętrza pomieszczenia).
Z powyższymi radami zapoznaj wszystkich użytkowników domu.

Pamiętaj!
Nigdy nie lekceważ oznak nieszczelnych przewodów kominowych. Pamiętaj o regularnych przeglądach przewodów kominowych i wentylacyjnych oraz ich czyszczeniu.
Przy wydatku niewielkiej kwoty pieniędzy na konserwacje zapewnisz bezpieczeństwo sobie i swojej rodzinie.

Twoje i twoich bliskich zdrowie a może nawet życie może w dużej mierze również zależeć od tego jak poważnie potraktujesz treść naszych rad.

CO TO JEST TLENEK WĘGLA ?

Tlenek węgla (CO), popularnie zwany czadem, jest bezbarwnym, bezwonnym, bez smaku, silnie trującym gazem, nieco lżejszym od powietrza. Powstaje w skutek niepełnego spalania (przy niedostatecznym dopływie tlenu) substancji organicznych i nieorganicznych.

DLACZEGO TLENEK WĘGLA JEST TAK NIEBEZPIECZNY ?

Tlenek węgla jest śmiertelną trucizną dla organizmu człowieka oraz każdego innego, który używa hemoglobiny do transportu tlenu. Mechanizm zatrucia polega na wiązaniu się tlenku węgla z hemoglobiną w związek zwany karboksyhemoglobiną (HbCO), niezdolny do przenoszenia tlenu. Wyłączenie hemoglobiny z transportu krwi powoduje zaburzenie procesu oddychania, co w efekcie prowadzi do niedotlenienia tkanek. Najpoważniejsze uszkodzenia spowodowane niedotlenienie powstają w ośrodkowym układzie nerwowym. Zdolność wiązania się tlenku węgla z hemoglobiną jest ok. 300 razy większa niż z tlenem. Dlatego już niska koncentracja CO w powietrzu może stanowić istotne zagrożenie dla człowieka. Szybkość procesu wiązania się tlenku węgla z hemoglobiną zależy od stężenia CO we wdychanym powietrzu, od czasu narażenia (działania) oraz właściwości organizmu. Tlenek węgla jest bardzo niebezpieczny nie tylko ze względu na silne i skryte działanie toksyczne, ale również, dlatego że, jedynie w przypadku posiadania odpowiednich urządzeń tj. detektorów tlenku węgla możemy jednoznacznie ocenić czy nie pozostajemy pod jego wpływem.

KTO JEST NARAŻONY NA DZIAŁANIE TLENKU WĘGLA ?

Każda osoba przebywająca w środowisku skażonym tlenkiem węgla jest narażona na jego wpływ. Efekty działania CO , przy takim samym stężeniu, mogą być jednak różne dla różnych osób.
Do grupy największego ryzyka należą:
noworodki i niemowlaki (obok normalnej hemoglobiny występuje u nich hemoglobina płodowa, która wiąże dwukrotnie więcej tlenku węgla niż zwykła hemoglobina)
dzieci
kobiety ciężarne
osoby w podeszłym wieku
osoby z wadami serca oraz chorobami oskrzelowo-płucnymi
osoby z wadami serca oraz niewydolnością układu oddechowego

Cięższym zatruciom ulegają także osoby wykonującą pracę związaną z dużym wysiłkiem fizycznym.

JAKIE SĄ OBJAWY ZATRUCIA CZADEM W STOSUNKU DO ZAWARTOŚCI HbCO WE KRWI ?


Poniższa tabela pokazuje stopień zatrucia tlenkiem węgla oraz towarzyszące mu objawy zależy od ilości karboksyhemoglobiny we krwi.
Ilość HbCO we krwi Stopień zatrucia Objawy
0-10% brak brak objawów. We krwi nałogowych palaczy stężenie HbCO może dochodzić do nawet 9%
10-15% niski lekki ból głowy
20-30% lekki silny ból głowy, duszności, nudności, wymioty, osłabienie, szum w uszach, okresowe, zamroczenie. Objawy ustępują po podaniu tlenu lub umieszczeniu chorego w miejscu z dostępem świeżego powietrza.
30-35% średni ww. objawy narastają, tętno ulega przyspieszeniu, następuje osłabienie mięśni, zaburzenia równowagi, ubytki w pamięci. Objawy chorobowe ustępują w ciągu kilku dni od momentu podjęcia leczenia.
35-50% ciężki całkowita utrata przytomności, śpiączka, okresowo występują drgawki, oddychanie staje się nierównomierne, tętno ok.120 uderzeń na minutę. Rokowania względem przeżycia niepewne.
>50% natychmiastowa śmierć


Ponieważ określenie stężenia karboksyhemoglobiny (HbCO) we krwi jest możliwe jedynie przy użyciu metod laboratoryjnych, zwykle poziom CO wyraża się ilością cząstek na milion (PPM) w powiązaniu z czasem narażenia (działania).

JAKIE SĄ OBJAWY ZATRUCIA W ZALEŻNOŚCI OD STĘŻENIA TLENKU W POWIETRZU ?

Poniższa tabela przedstawia objawy zatrucia tlenkiem węgla w zależności od stężenia i czasu narażenia.
STĘŻENIE CO W POWIETRZU CZAS NARAŻENIA* OBJAWY ZATRUCIA
PPM % mg/m3**
35 - 0,0035 30 8 godz. maksymalna ilość CO dopuszczona przez HSE przy przebywaniu w pomieszczeniu przez 8 godz.
200 - 0,02 170 2-3 godz. lekki ból głowy, zmęczenie, nudności, zawroty głowy.
400 - 0,04 340 1-2 godz. ww. symptomy narastają, silny ból głowy, zagrożenie życia po upływie 3 godzinach.
800 - 0,08 690 45 min. silne nudności, zawroty głowy, wymioty, utrata przytomności w ciągu 2 godzin, śmierć po 2-3 godzinach.
1600 - 0,16 1380 20 min. silny ból głowy, zawroty głowy, nudności. śmierć w ciągu 1 godziny.
3200 - 0,32 2750 5-10 min. objawy jw., śmierć w ciągu 25-30 minut.
6400 - 0,64 5500 1-2 min. objawy jw., śmierć w ciągu 10-15 minut.
12800 - 1,28 11010 1-3 min. natychmiastowa śmierć.


WHO -Światowa Organizacja Zdrowia
* Czas narażenia - czas przebywania w pomieszczeniu o określonym stężeniu CO.
** przy temp. 20°C i ciśnieniu atmosferycznym 1,013 bar.
Powyższe zestawienie dotyczy osób zdrowych. Należy pamiętać, że efekty działania tlenku węgla, przy takim samym stężeniu, mogą być jednak różne dla różnych osób. W szczególności dotyczy to osób chorych oraz zaliczanych do grupy największego ryzyka (m.in. starszych osób, kobiet ciężarnych, dzieci). Osoby takie powinny rozważyć możliwość zakupu detektorów czadu, które zapewniają wizualną i dźwiękową informację już przy koncentracji CO poniżej 30 PPM.


JAKIE SĄ STOPNIE ZATRUCIA TLENKIEM WĘGLA ?

W zależności od stężenia tlenku węgla w powietrzu, czasu narażenia i właściwości organizmu stopnie zatrucia dzieli się na: lekkie, średnie i ciężkie.
Lekkie zatrucie: Lekki ból głowy, mdłości, wymioty, osłabienie - symptomy podobne jak przy zatruciu pokarmowym lub grypie.
Średnie zatrucie: nasilający się ból głowy, senność, zaburzenia świadomości i równowagi, przyśpieszenie i zaburzenia rytmu serca.
Ciężkie zatrucie: drgawki, utrata przytomności, uszkodzenia mięśnia sercowego, płuc oraz mózgu.
Nieodwracalne zmiany, których następstwem jest śmierć.


UWAGA! Objawy zatrucia tlenkiem węgla występujące we wczesnym okresie takie jak: niepokój, lekki ból i zawroty głowy, nudności, zmęczenie są charakterystyczne również dla zatrucia pokarmowego lub grypy.
Mogą, więc być przyczyną złej diagnozy oraz niewłaściwego sposobu leczenia!

Tlenek węgla jest trucizną kumulującą się w organizmie! Przebywanie przez krótki czas w pomieszczeniach o wysokim stężeniu CO jak i zarówno przez dłuższy czas w pomieszczeniach o niskim stężeniu CO, może wywołać nieodwracalne zmiany w organizmie.

Jeżeli odczuwasz jakiekolwiek symptomy mogące świadczyć nawet o lekkim zatruciu tlenkiem węgla, skontaktuj się niezwłocznie ze swoim lekarzem!

PAMIĘTAJ! Objawy zatrucia najwcześniej mogą wystąpić u dzieci oraz zwierząt domowych.

JAKIE SĄ ŹRÓDŁA TLENKU WĘGLA ?

Wszystkie urządzenia spalające paliwo w trakcie swojej pracy (np. piece gazowe piece opalane drewnem, węglem lub olejem opałowym, piecyki łazienkowe, kominki, gazowe ogrzewacze pomieszczeń, przenośne ogrzewacze naftowe, piece kaflowe itp..) mogą być źródłem tlenku węgla. Jeżeli działają prawidłowo i mają zapewniony ciągły dopływ świeżego powietrza oraz dobre odprowadzanie spalin, to ilość tlenku węgla produkowana trakcie ich pracy jest na tyle mała, że nie zagraża życiu domowników. Problem powstaje w sytuacji, gdy:

- urządzenie jest popsute lub rozregulowane.
- dopływ świeżego powietrza do budynku zostaje znacznie ograniczony (np. zablokowany lub nieszczelny przewód kominowy, pozatykane kratki wentylacyjne,szczelne okna i drzwi,brak nawiewu lub zatkana wentlacja nawiewna ).

W wyniku niepełnego procesu spalania w pomieszczeniach zaczyna się gromadzić tlenek węgla narażając domowników na groźne dla zdrowia i życia zatrucie. Przy niesprzyjających warunkach atmosferycznych może powstać również tzw. "zjawisko ciągu wstecznego". Spaliny zamiast wydobywać się przewodem kominowym na zewnątrz budynku są z powrotem zasysane.

Źródłem czadu mogą być również samochody pozostawione z włączonym silnikiem w garażu oraz grille użytkowane w zamkniętych pomieszczeniach.


CO ZROBIĆ, ABY ZMINIMALIZOWAĆ MOŻLIWOŚĆ POWSTANIA CO ?

Należy zacząć od regularnego sprawdzania:

- prawidłowość działania urządzeń mogących być źródłem czadu.
- szczelność wewnętrznych instalacji gazowych.
- przewodów kominowych i wentylacyjnych oraz kanałów nawiewnych

Zgodnie z Prawem Budowlanym (art. 62) wewnętrzne instalacje gazowe, przewody kominowe i wentylacyjne powinny być, co najmniej raz w roku kontrolowane przez uprawnionego fachowca.

Następnie zaleca się zamontowanie w budynkach urządzeń monitorujących i informujących o obecności czadu -tj. czujników tlenku węgla.